Ustawą tą dokonano implementacji ośmiu unijnych dyrektyw wodnych. Ponadto zmieniono przeszło czterdzieści innych aktów.

W kontekście nowego prawa wodnego większość dyskusji dotyczy potencjalnych podwyżek cen wody. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych zmian, o których powinni wiedzieć architekci.

Po pierwsze na mocy ustawy powołany zostanie jeden organ właściwy w sprawach gospodarki wodnej – Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. W ich skład wejść mają: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie, regionalne zarządy gospodarki wodnej z siedzibami w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i we Wrocławiu, zarządy zlewni oraz nadzory wodne. Regionalne zarządy gospodarki wodnej odpowiedzialne będą m.in. za uzgadnianie projektów dokumentów oraz projektów decyzji w sprawie strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego województwa, ramowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, gminnego programu rewitalizacji, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Ponadto regionalne zarządy gospodarki wodnej sporządzać będą projekty dokumentacji planistycznych w obszarze gospodarowania wodami. Zarządy zlewni odpowiedzialne będą m.in. za prowadzenie spraw dotyczących wydawania pozwoleń wodnoprawnych oraz opłat za pobór wód podziemnych i powierzchniowych. Nadzory wodne przyjmować będą wnioski o wydanie zgód wodnoprawnych oraz innych decyzji przewidzianych w ustawie.

Akt wprowadza pojęcie zgody wodnoprawnej, która jest udzielana poprzez wydanie pozwolenia wodnoprawnego, przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego, wydanie oceny wodnoprawnej, wydanie decyzji w sprawie odstąpień od zakazów przewidzianych w ustawie w zakresie obszarów szczególnego zagrożenia powodzią, poruszania się pojazdami w wodach powierzchniowych oraz po gruntach pokrytych wodami, wykonywania robót lub czynności, które mogą wpływać na szczelność lub stabilność wałów przeciwpowodziowych.

Zupełnie nowym typem decyzji wodnoprawnej będzie ocena wodnoprawna. Uzyskanie oceny wodnoprawnej wymagane będzie dla inwestycji lub działań mogących wpłynąć na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych wskazanych w ustawie. Ocena ta odnosić się będzie m.in. do takich działań jak: korzystania z usług wodnych, wprowadzania do śródlądowych wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów, wykonania urządzeń wodnych,  regulacji wód, zabudowy potoków górskich oraz kształtowania nowych koryt cieków naturalnych, zmiany ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód mającej wpływ na warunki przepływu wód, robót i obiektów budowlanych mających wpływ na zmniejszenie naturalnej retencji terenowej.

Ocena wydawana będzie na wniosek inwestora. Jeżeli analiza przedstawionej dokumentacji pozwoli uznać, że planowana inwestycja wpływa korzystnie na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych, organ wyda ocenę wodnoprawną. Jeżeli organ ustali, że planowana inwestycja nie wpływa na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych wyda ocenę wodnoprawną. Natomiast jeżeli organ uzna, że planowana inwestycja wpływa negatywnie na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych nałoży on, w drodze postanowienia, obowiązek przedłożenia dokumentów potwierdzających spełnienie określonych warunków. Jeśli dokumentacja ta nie pozwoli na stwierdzenie wypełnienia wskazanych w ustawie warunków organ odmówi (w formie decyzji) wydania oceny wodnoprawnej.

Minister właściwy do spraw gospodarki wodnej wydać ma rozporządzenie, w którym wskazane zostaną rodzaje inwestycji i działań wymagających uzyskania oceny wodnoprawnej.

Wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego, oceny wodnoprawnej, a także zgłoszenie wodnoprawne będziemy składać w siedzibie nadzoru wodnego właściwego miejscowo albo najbliższego dla zamierzonego korzystania z usług wodnych lub wykonywania urządzeń wodnych, lub innej działalności wymagającej zgody wodnoprawnej.

W ustawie ustalono następujące opłaty:

• za przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego – 87 zł,
• za wydanie pozwolenia wodnoprawnego – 217 zł.,
• za wydanie oceny wodnoprawnej – 868 zł.